De vrucht van de Geest: liefde en blijdschap 

Mensen verlangen ernaar om lief te hebben en geliefd te worden. Liefde belichaamt de ultieme natuur van God. “Wie niet liefheeft, kent God niet, want God is liefde” (1 Johannes 4:8). We kunnen leren over liefde van de Liefde Zelf. God wil ons veranderen zodat ons karakter ook gekenmerkt wordt door liefde.

Denk bijvoorbeeld eens aan Gods beslissing om mensen te scheppen. Hij had ons niet nodig. En God wist vanaf het begin wat Hij van Zijn eigenzinnige schepsels kon verwachten – voornamelijk verdriet. Maar vanwege Gods verlangen om alles met anderen te delen, is Hij bezig om “zonen en dochters” te scheppen voor Zijn groeiende familie (2 Korinthe 6:18).

Zelfs al vóór de schepping wist God dat het nodig was dat Christus Zijn leven zou opofferen voor de vergeving van de zonden van de mensheid om de mens geestelijk te kunnen veranderen en hen in het Koninkrijk van God te kunnen brengen (Hebreeën 10:12; Openbaring 13:8).

“Want zo lief heeft God de wereld gehad, dat Hij Zijn eniggeboren Zoon gegeven heeft, opdat ieder die in Hem gelooft, niet verloren gaat, maar eeuwig leven heeft” (Johannes 3:16). Deze grootste liefdesuiting ooit was het ultieme offer dat God de Vader en Jezus Christus voor ieder van ons gebracht hebben.

Christus’ perfecte voorbeeld Jezus zei: “Een nieuw gebod geef Ik u, namelijk dat u elkaar liefhebt” (Johannes 13: 34). Wat was er “nieuw” aan? De tweede helft van dit vers legt dit uit: “Zoals Ik u liefgehad heb, moet u ook elkaar liefhebben.”

Jezus’ onderricht over liefde liet de hoogste norm zien (Lukas 6:27-38). En Hij bracht dit met Zijn perfecte voorbeeld in de praktijk toen Hij een liefde toonde die groter was dan de wereld ooit had gezien!

Denk in de eerste plaats aan hoe bereidwillig Christus was om – ten behoeve van de mensheid – Zijn hemelse heerlijkheid en macht op te geven door een mens van vlees en bloed te worden (Filippenzen 2:5-11). 

In de tweede plaats was Hij voortdurend als een nederige dienstknecht bezig om goed te doen aan iedereen – terwijl Hij onderwees, bemoedigde, zieken genas en onderdrukten vertroostte (Handelingen 10: 38; Mattheüs 8:1-17). Hij is niet gekomen “om gediend te worden, maar om te dienen” (Mattheüs 20:28).

“Niemand heeft een grotere liefde dan deze, namelijk dat iemand zijn leven geeft voor zijn vrienden” (Johannes 15:13). Jezus gaf voortdurend Zijn tijd en energie en gaf vervolgens zelfs Zijn eigen leven voor de mensen van wie Hij hield. Hij was bereid om het meest vreselijke lijden te ondergaan, gevolgd door de dood – voor ieder van ons. We zien dus aan de hand van Christus’ onderwijs en voorbeeld dat liefde een continue bereidwilligheid is om zichzelf op te offeren zodat we anderen kunnen helpen. Het is het tegenovergestelde van zelfzucht en egoïsme.

Leren liefhebben zoals God liefheeft

We kunnen leren hoe we God en anderen dienen lief te hebben door de voorbeelden, het onderricht en de wetten uit de Bijbel te volgen. “Want dit is de liefde tot God, dat wij Zijn geboden in acht nemen; en Zijn geboden zijn geen zware last” (1 Johannes 5:3).

God liet Zijn liefde jegens ons zien door ons Zijn perfecte wetten te geven. Wij laten op onze beurt onze liefde jegens God zien door deze wetten te gehoorzamen. De eerste vier van de Tien Geboden laten ons zien hoe we God dienen lief te hebben, en de laatste zes hoe we onze naaste dienen lief te hebben.

Jezus liet zien dat onze liefde voor God vooral tot uiting komt in daden van barmhartigheid en dienstbaarheid jegens Zijn andere kinderen. Jezus zei: “Voor zover u dit voor een van deze geringste broeders van Mij gedaan hebt, hebt u dat voor Mij gedaan” (Mattheüs 25:40; vergelijk 1 Johannes 4:20-21).

Jezus zei dat het hebben van “liefde onder elkaar” het belangrijkste kenmerk was waaraan Zijn discipelen te herkennen zouden zijn (Johannes 13:35).

Vrucht van Gods Geest

Onze menselijke inspanningen alleen kunnen nooit deze goddelijke liefde opleveren. Maar dit is het goede nieuws: mensen kunnen het goddelijk soort liefde jegens God en jegens andere mensen hebben, tenminste, als ze Gods Geest in zich hebben.

De apostel Paulus noemde dit “de liefde die de Geest ons geeft” (Romeinen 15:30; GNB). Hij zei dat Gods Geest de Geest “van kracht en liefde en bezonnenheid” is (2 Timotheüs 1:7).

Voor ieder van ons die Gods Geest heeft ontvangen (Handelingen 2:38), heeft God “de liefde van God in onze harten uitgestort (…) door de Heilige Geest” (Romeinen 5:5). We beginnen met een klein beetje liefde, maar God helpt ons te blijven groeien totdat we heel veel liefde hebben. De voorafgaande verzen laten duidelijk en stapje voor stapje het groeiproces zien dat mogelijk is gemaakt door Gods liefde en Gods Geest (verzen 1-5).

Door Zijn Geest biedt God ons een voortdurende aanvoer van Zijn onbeperkte liefde aan. Hij vult voortdurend onze bron aan zodat we voldoende hebben om aan andere dorstige mensen te geven. Een analogie die Christus gebruikte, is dat Zijn liefde is als een rivier die afkomstig is van de grote Bron, en die door ons heen zal stromen (Johannes 7:38).

God zal Zijn liefde in ons laten stromen zolang deze uit ons blijft stromen. Het moet terugstromen naar God – een dankbare, wederkerige, ontvankelijke liefde voor God – én het moet in liefde en dienstbaarheid uitstromen naar andere mensen. Hoe meer u ervan weggeeft, hoe meer u ervan zult hebben. En hoe meer u anderen liefhebt, hoe meer u geliefd zult zijn.

Liefde in wereld vol haat

Toen Paulus aan de Galaten schreef, maakte hij zich ongerust dat slechte invloeden er de reden van zouden kunnen zijn dat zij hun liefde voor elkaar zouden verliezen (Galaten 5:13-6:10). Ze lieten meer “werken van het vlees” zien dan de “vrucht van de Geest”. Tegenwoordig zijn de invloeden die leiden tot haat en zelfzucht zelfs nog groter. 

Paulus schreef dat “in de laatste dagen zware tijden zullen aanbreken. Want de mensen zullen liefhebbers zijn van zichzelf (…) zonder natuurlijke liefde (…), meer liefhebbers van zingenot dan liefhebbers van God” (2 Timotheüs 3:1-4).

Overal om ons heen zien we onverschilligheid, haat, woede, misbruik en wreedheden. Er is meer eenzaamheid en verdriet in de wereld dan ware liefde.

Maar de wederkomst van Jezus Christus zal zorgen voor de vervulling van de volgende profetie uit Ezechiël 36:26: “Dan zal Ik u een nieuw hart geven en een nieuwe geest in uw binnenste geven. Ik zal het hart van steen uit uw lichaam wegnemen en u een hart van vlees geven” – dat wil zeggen, een zacht, gewillig hart in plaats van een hard, onbuigzaam hart. Tot die tijd kunnen wij tegen de stroom van de invloed van de wereld inzwemmen. Met Gods Geest kan ieder van ons een licht van liefde zijn te midden van de duisternis. 

Blijdschap: fundament voor een positief leven 

Een ander aspect van de vrucht van de Geest is blijdschap, als tweede genoemd in Galaten 5:22. De wereld heeft een ernstig tekort aan blijdschap en een overschot aan angst, zorgen, ontmoediging en depressie. Zelfs het “najagen van geluk” en het obsessief najagen van pleziertjes zorgen niet voor diepe, blijvende blijdschap.

Er is verschil tussen blijdschap en geluk. Geluk is een prettig gevoel dat afhankelijk is van iets goeds wat gebeurt. God wil weliswaar dat u gelukkige momenten kent (zolang God goedkeurt wat er gebeurt), maar het is Zijn grotere verlangen dat u onvoorwaardelijke blijdschap ervaart. Jezus zei dat Zijn blijdschap “in u zal blijven” en dat niemand “uw blijdschap van u (zal) wegnemen” (Johannes 15:11; 16:22).

Bijbelse blijdschap – de ware blijdschap – komt voort uit het opvullen van de geestelijke leegte met goede relaties, en vooral met een hechte relatie met Degene Die ware blijdschap is. Jezus verwoordde dit als volgt: “Ik ben de Wijnstok, u de ranken; wie in Mij blijft, en Ik in hem, die draagt veel vrucht” (Johannes 15:5). Die vrucht houdt ook veel blijdschap in!

De Bijbel spreekt véél vaker over blijdschap dan over gelukkig zijn. De betekenis van “gelukkig” is niet alleen gekoppeld aan voorspoed, maar ook aan toeval. Het woord gelukkig) is ontleend aan het Engelse woord luck(y), dat met zijn synoniem happy ook verband houdt met andere Engelse woorden als happen (gebeuren), happening (gebeurtenis), haphazard (toevallig), hapless (ongelukkig) en happenstance (toevallige gebeurtenis).

Blijdschap is een sterk fundament dat ondersteuning biedt aan tal van gezonde emoties, waaronder geluk. Het uitgebreide bewijs van blijdschap wordt zichtbaar in algemene dankbaarheid, tevredenheid, optimisme, een gevoel van vrijheid en andere positieve houdingen.

Blijdschap is extern gericht, niet intern

Een gangbare vergissing is de gedachte dat iets krijgen u gelukkig zal maken. We zeggen tegen onszelf: “Als ik maar (.)” – maar blijdschap en geluk komen eerder voort uit geven en dienen dan uit krijgen.

De apostel Paulus bracht zijn toehoorders in herinnering dat Jezus Christus ditzelfde ook had onderwezen: “Geven maakt gelukkiger
dan ontvangen” (Handelingen 20:35, GNB).

Om te groeien in blijdschap moeten we niet alleen weerstand bieden aan zelfmedelijden, maar ook aan een zelfzuchtige en op onszelf gerichte houding. Om blijdschap tot bloei te kunnen brengen moeten we ons richten op het liefhebben van anderen en in het bijzonder op het liefhebben van God.

Blijdschap bestaat voornamelijk uit dankbaarheid – dankbaarheid vanwege de fantastische dingen die God voor ons heeft gedaan en voor Zijn “grootste en kostbare beloften” voor onze toekomst (2 Petrus 1:4). Dankbaarheid brengt blijdschap voort (1 Thessalonicenzen 5:16-18). 

Blijdschap is geestelijk, bovennatuurlijk en essentieel

God is vol blijdschap – veel meer dan enig mens ooit is geweest! Het is verdrietig dat veel mensen denken dat God somber en streng is in plaats van vreugdevol en lachend en met een groot gevoel voor humor. Hij geniet van Zijn schepping en vooral van het fantastische vooruitzicht van vele nieuwe “kinderen van God” (Romeinen 8:14, 19).

Ware volgelingen van God zullen ook vrolijk en blij zijn. Zoals Psalm 68:3 zegt: “Maar de rechtvaardigen verblijden zich (…) en zijn van blijdschap vrolijk.” 

God wil dat wij Hem dienen “met blijdschap en hartelijke vreugde” (Deuteronomium 28:47).

Blijdschap is een belangrijk onderwerp in de Bijbel. In de Herziene Statenvertaling komt “blijdschap” 142 keer voor en “zich verblijden” (in verschillende vervoegingen) meer dan 150 keer. Blijdschap is niet optioneel. De Bijbel draagt ons herhaaldelijk op om ons te verblijden! De meest nadrukkelijke aansporing is te vinden in Filippenzen 4:4, waar Paulus zegt: “Verblijd u altijd in de Heere; ik zeg het opnieuw: Verblijd u” (zie ook 1 Thessalonicenzen 5:16). (Bekijk onze over Gods Geest video hier)

Is het verkeerd om verdriet te hebben?

De Bijbel beschrijft twee soorten verdriet. “Want het verdriet dat naar Gods wil is [goddelijk verdriet], leidt tot bekering tot heil waarvan u geen spijt zult krijgen, het wereldse verdriet heeft de dood tot gevolg” (2 Korinthe 7:10, Gereviseerde Leidse Vertaling). Mensen die blijdschap kennen, ervaren vaak op hetzelfde moment ook goddelijk verdriet. Dat kan het verdriet zijn dat hoort bij bekering tot God. Degenen die zich het slechtst voelen over hun zonden, voelen de grootste blijdschap over hun vergeving en Gods verbazingwekkende genade. 

Een ander voorbeeld is het treuren over het lijden van anderen tegelijk met de blijdschap over de wetenschap dat God uiteindelijk een einde zal maken aan alle problemen (Mattheüs 5:4).

Werelds verdriet is meestal zelfmedelijden of een slachtoffermentaliteit. Als iemand toegeeft aan werelds verdriet is het vrijwel onmogelijk om goddelijk verdriet dan wel blijdschap te ervaren.

Jesaja’s profetie sprak over het feit dat Jezus “een Man van smarten” zou zijn – smarten over de zonden en het lijden van de mensheid (Jesaja 53:3). Maar over Hem werd ook geprofeteerd dat Hij zou zijn “gezalfd met de olie van de vreugde, als geen van (Zijn) gelijken” (Hebreeën 1:8-9; Psalm 45:6-7). En Christus kende ook werkelijk grote blijdschap, maar ook groot verdriet (Johannes 17:13; Mattheüs 26:37-39).

Het hebben van verdriet is een normale reactie wanneer een dierbare sterft. Maar als we geloven in de waarheid van de opstanding, kunnen we ook troost en blijdschap ervaren omdat we weten dat ons gemis slechts tijdelijk is. 

Vreugde vanwege beproevingen?

Gods blijdschap blijft zelfs vanwege hun rotsvaste hoop door Zijn mensen heen stromen als zij door beproevingen heen gaan. Zij weten dat al het lijden beperkt is tot dit korte leven, en dat spoedig de tijd zal aanbreken wanneer “de dood (er niet meer zal) zijn; ook geen rouw, jammerklacht of moeite zal er meer zijn” (Openbaring 21:4, zie ook Romeinen 5:2). (bekijk ons artikel hier).

We hebben ook goede reden om ons te verheugen vanwege onze beproevingen als we begrijpen hoe God deze beproevingen gebruikt om ons te helpen bij het ontwikkelen van goddelijk karakter. “En wij weten dat voor hen die God liefhebben, alle dingen [zelfs zware beproevingen] meewerken ten goede, voor hen namelijk die overeenkomstig Zijn voornemen geroepen zijn”
(Romeinen 8:28, zie ook Romeinen 5:3-4; Jakobus 1:2). 

De belangrijkste sleutel tot blijdschap: Gods Geest

Blijdschap is dus niet het gevolg van wat er met ons gebeurt, maar van hoe we erop reageren – de houding die we aannemen ten aanzien van deze gebeurtenissen. We hoeven ons geen hulpeloze slachtoffers van tijd en toeval te voelen.

In welke hachelijke situatie we ons ook bevinden, we dienen onszelf af te vragen: “Hoe wil God dat ik hiermee omga en welke houding wil Hij dat ik hierbij heb?” Vervolgens kunnen we – met Zijn hulp – ervoor kiezen om die houding aan te nemen. Paulus noemde zijn intense beproeving een “lichte verdrukking” in vergelijking met het “allesover-treffend eeuwig gewicht van heerlijkheid” dat Gods dienstknechten te wachten staat bij de opstanding (2 Korinthe 4:17; zie ook Romeinen 8:18). Wat een geweldige houding!

Onze unieke blijdschap komt voort uit het feit dat Christus in ons leeft (Galaten 2:20). Bovendien zegt Hij ons dat we ons kunnen en moeten verblijden omdat onze “namen opgeschreven zijn in de hemel” (Lukas 10:20)! 

Laten we met Gods hulp (blijven) werken aan het ontwikkelen van goddelijke liefde en blijdschap!