De vrucht van de Geest: Vrede en Geduld

Vrede. Het woord alleen al brengt rustige en aangename gedachten in ons naar boven. Het hart verlangt naar vrede. In standaardbegroetingen in veel talen wordt de ander vrede toegewenst, zoals shalom (Hebreeuws) of aloha (Hawaïaans). Ook Jezus Christus deed dat (Johannes 20:19, 21, 26).

Hoe zit het met uw leven? Gaat u gebukt onder de druk van het leven en wilt u meer vrede? De meeste mensen zullen ja zeggen!

Ware persoonlijke vrede is een innerlijke rust, tevredenheid en zekerheid ongeacht de externe omstandigheden. Dit lijkt onmogelijk, maar “bij God zijn alle dingen mogelijk” (Markus 10:27).

Een planeet zonder vrede

Vroeger werd wel gezegd dat iemand een zenuwlijder was of een zenuwinzinking had gehad. Emoties zijn niet zo erg veranderd als de terminologie. Druk, spanning, depressie en paniekaanvallen zijn er de hedendaagse termen voor.

Eén gevolg ervan is het overmatige gebruik en misbruik van alcohol en legale en illegale drugs – omdat mensen hun heil zoeken in tijdelijke vluchten uit de werkelijkheid in plaats van in langdurige oplossingen.

Het vinden van vrede in een strijdende wereld kan hopeloos lijken, maar de Schrift draagt ons op om vrede te zoeken en die na te jagen (1 Petrus 3:11). Zoek vrede door de tijd te nemen om de Bijbel, het beste boek dat ooit over vrede is geschreven, te lezen (Kolossenzen 3:15-16). Jaag vrede na door gebed tot de “God (…) van de vrede” (Hebreeën 13:20).

Christus’ volgelingen worden tegen veel moeilijkheden en gevaren beschermd, maar niet tegen alle. Sommige beproevingen, zoals vervolging, vinden zelfs plaats omdat we trachten “godvruchtig (te) leven in Christus Jezus” (2 Timotheüs 3:12). De sleutel is om te vertrouwen op Christus, de Vredevorst (Jesaja 9:6) en de bron van de ultieme vrede (Johannes 14:27; 16:33). Hij kan “onze voeten (…) richten op de weg van de vrede” (Lukas 1:79).

Praktische principes en geestelijke gevaren

Om vrede te kunnen ervaren, moet u de verantwoordelijkheid over uw gedachten nemen (Filippenzen 4:8). Met Gods hulp kunt u voorkomen dat u vanuit boosheid of zelfmedelijden reageert. Het zijn niet de omstandigheden waarin u verkeert of andere mensen die uw stemming bepalen, maar de houding die u hierin aanneemt. “Zoals een opengebroken stad zonder muur, zo is een man die zijn geest niet in bedwang houdt” (Spreuken 25:28).

Er zijn tegenwoordig veel goede boeken en websites met praktisch advies over het verminderen van fysieke en geestelijke stress. Sommige adviezen betreffen het aanleren van goede interpersoonlijke vaardigheden, positief en flexibel zijn, beweging, goede voeding, voldoende slaap, het leren ontspannen en het één dag per week nemen van rust.

Maar vertrouw niet alles wat er geschreven is. New Age-leerstellingen, gebaseerd op heidense ideeën met nieuwe, wetenschappelijk klinkende termen, zijn enorm in populariteit toegenomen. Mensen hebben de Bijbel uit hun leven verbannen en het geestelijke vacuüm opgevuld met een gevaarlijke namaakspiritualiteit.

Angst en bezorgdheid vs.  moed en vrede

Voor de meeste mensen is de meest voorkomende vorm van meditatie – het aandachtig over een bepaald onderwerp nadenken – angst of bezorgdheid! Maar raad eens welk gebod vaker in de Bijbel voorkomt dan enig ander? Wees niet bezorgd.

Maar hoe is dat mogelijk? We moeten angst of vrees vervangen door geloof – een kinderlijk vertrouwen in onze hemelse Vader. “Aan wie standvastig is, geeft u, Heer, vrede, ware vrede; want op u stelt hij zijn hoop” (Jesaja 26:3, GNB).

De Hebreeuwse uitdrukking die vertaald is met “ware vrede” betekent letterlijk “vrede vrede”. Dit verwijst naar het superieure soort vrede dat God voor mensen mogelijk maakt. En degenen die deze vrede hebben, hopen op de ultieme, goddelijke vrede in de opstanding!

Vertrouw op God, dat Hij uw schuilplaats en schaduw is, uw toevluchtsoord en burcht (Psalm 61:4; 121:5; 91:2). “Al ging ik ook door een dal vol schaduw van de dood, ik zou geen kwaad vrezen, want U bent met mij; Uw stok en Uw staf, die vertroosten mij,” schreef David (Psalm 23:4).

Bezorgdheid is een vorm van angst, en Jezus heeft herhaaldelijk gezegd: “Wees niet bezorgd” (Mattheüs 6:25-34).

Bezorgdheid is bovendien een verspilling van tijd en energie. De Schepper zorgt voor al Zijn schepselen, en “u gaat veel musjes te boven” (Mattheüs 10:31).

We kunnen geen waar geloof en ware vrede ervaren zonder gehoorzaamheid aan God. Zijn perfecte geboden beschrijven de weg van de vrede. God heeft gezegd: “Och, had u maar acht geslagen op Mijn geboden! Dan zou uw vrede geweest zijn als een rivier en uw gerechtigheid als de golven van de zee” (Jesaja 48:18).

Angst gaat niet alleen over emotie. “Vrees niet” betekent de moed hebben om het juiste te doen, zelfs als dat beangstigend lijkt. De gedachte: “De HEERE, uw God, is met u, overal waar u heen gaat”, zal u de benodigde “sterkte en moed” geven om altijd verder te gaan (Jozua 1:9).

De belangrijkste sleutel tot vrede: Gods Geest

Ware innerlijke vrede hangt af van het bereiken van “vrede bij God door onze Heere Jezus Christus” (Romeinen 5:1). Begin door  de controle over te geven aan God. Als we proberen uit eigen kracht ons leven te regelen loopt dat meestal alleen maar uit op frustratie en verwarring. Maar: “God is geen God van wanorde, maar van vrede” (1 Korinthe 14:33).

Doe wat Petrus ons opdroeg: “Bekeer u en laat ieder van u gedoopt worden in de Naam van Jezus Christus, tot vergeving van de zonden; en u zult de gave van de Heilige Geest ontvangen” (Handelingen 2:38). Deze twee grootste geschenken van God – vergeving en de Heilige Geest – resulteren in “gerechtigheid en vrede en blijdschap” (Romeinen 14:17).

En wat nog beter is: uiteindelijk leiden ze tot het grootste geschenk ooit – eeuwig leven (Romeinen 6:23). De “hoop op het eeuwige leven” neemt de “angst voor de dood” weg (Titus 1:2; Hebreeën 2:15). Een betere troost dan deze is er niet!

“Genade en vrede”

Waarom beginnen Paulus’ brieven eigenlijk met (variaties op) de begroeting: “Genade zij u en vrede van God de Vader en van onze Heere Jezus Christus” (zie bijvoorbeeld Galaten 1:3)?

Genade omvat Gods geweldige geschenk van vergeving (Efeze 1:7). Genade heelt de schuld! Het is het eerste vereiste voor vrede. Eerst vergeving, dan vrede.

Gods genade maakt ons ook tot “kinderen van God” (Galaten 3:26). Wat een vrede om te weten dat wij de oogappels van onze barmhartige Vader zijn!

Om die reden was de duidelijk christelijke begroeting een eerbetoon aan Degene Die ons genade en, als gevolg daarvan, ware vrede schenkt.

Heb vrede en wees vredestichters

Vrede en harmonie komen over degenen die deze aan anderen geven. “Leef, zo mogelijk, voor zover het van u afhangt, in vrede met alle mensen,” schreef Paulus in Romeinen 12:18. Wij zijn geroepen om vredestichters te zijn in navolging van het voorbeeld van de ultieme Vredestichter (Mattheüs 5:9).

Bid dat God het voor Zijn mensen mogelijk maakt dat zij “een rustig en stil leven” kunnen leiden (1 Timotheüs 2:2). Bid om innerlijke vrede. Bid om vredelievende relaties. En bid dat Gods vreedzame Koninkrijk snel mag komen!

Paulus’ oproep in Filippenzen 4:6-7 vat, tot slot, dit prachtige onderwerp heel mooi samen: “Wees in geen ding bezorgd, maar laat uw verlangens in alles, door bidden en smeken, met dankzegging bekend worden bij God; en de vrede van God, die alle begrip te boven gaat, zal uw harten en uw gedachten bewaken in Christus Jezus.”

Geduld

De tweede vrucht die in dit supplement wordt behandeld, is geduld. Nummer vier op de lijst met de vrucht van de Geest (Galaten 5:22) is een geweldige eigenschap die vertaald wordt met “lankmoedigheid” in sommige Bijbelvertalingen en met “geduld” in andere vertalingen.

Lankmoedigheid is niet langer een alledaags woord, maar het is een deugd die meer dan ooit nodig is nu ongeduld, intolerantie, overgevoeligheid en impulsieve woede zo vaak voorkomen.

Boosheid en vijandigheid kunnen het gevolg zijn van verschillende negatieve invloeden. De slechte invloed waarmee we allemaal besmet zijn, is onze zelfzuchtige natuur. En ons menselijke vermogen om belangrijke verbeteringen te bewerkstelligen is bedroevend zwak. We hebben Gods hulp nodig!

Lankmoedigheid en geduld

Deze twee Nederlandse woorden zijn nauw met elkaar verbonden en worden beide in verband gebracht met volharding. Belangrijker en fascinerender is het om de twee daarmee samenhangende Griekse woorden in het Nieuwe Testament te onderzoeken.

Het ene Griekse woord – hupomone – wordt vertaald met “volharding” in vrijwel alle Bijbelvertalingen en impliceert geduldige standvastigheid.

Het andere Griekse woord is nog interessanter. Het is makrothumeo, dat in sommige Bijbelvertalingen vertaald is met “geduld”, maar dat nauwkeuriger vertaald is met “lankmoedigheid” in andere Bijbelvertalingen. Het Griekse woord makro betekent “groot” of “lang”. Het grondwoord thumos betekent “gemoed”. Makrothumeo betekent dus letterlijk lang gemoed, het tegenovergestelde van kort aangebonden of een kort lontje.

Zonder makrothumeo heeft de mens de neiging om temperamentvol te zijn – dat wil zeggen, een prikkelbaar temperament en een slecht humeur te hebben. We hebben de neiging om “ons geduld te verliezen” en “onze kalmte te verliezen” en zelfs om “in woede uit te barsten”.

We zullen in dit supplement kijken naar makrothumeo omdat dit het woord is dat in Galaten 5:22 is gebruikt.

Geduld en liefde vs. boosheid en haat

Geduld is feitelijk het tegenovergestelde van boosheid en vooral van “woede-uitbarstingen” (2 Korinthe 12:20).

Als een verkeerslicht op groen springt, beginnen sommige automobilisten al ongeduldig te toeteren als de auto vóór hen niet binnen twee seconden wegrijdt! Nog erger is de toename van agressie in het verkeer, zoals vloeken en geweld.

Anderen hebben de neiging om overgevoelig te reageren. Ze schieten snel in de verdediging, vatten opmerkingen op als aanvallen en gaan in de tegenaanval.

Veel mensen dragen een hoop innerlijke boosheid in zich mee vanuit het verleden. Elke kleine belediging of ergernis wordt toegevoegd aan de “stapel” boosheid. De kleinste provocatie brengt de boosheid naar de oppervlakte en aan het licht. Boosheid gaat vaak samen met een haatdragende neiging tot vergelding en wraak. Maar God verbiedt dit: “Zegen wie u vervolgen (…) Vergeld niemand kwaad met kwaad (…) Wreek uzelf niet” (Romeinen 12:14, 17, 19). De Bijbel leert ons barmhartigheid en vergeving.

Vrijwel niemand zal zeggen dat hij andere mensen haat. Maar volgens de Bijbel worden liefde en haat bepaald aan de hand van iemands daden. Liefde komt tot uiting in het helpen van mensen, terwijl haat tot uiting komt in het schaden van mensen (zie Romeinen 13:10).

Paulus beschreef de houding die bij liefde hoort als volgt:  “De liefde is geduldig en vol goedheid (…) Ze is niet grof en niet zelfzuchtig, ze laat zich niet boos maken en rekent het kwaad niet aan” (1 Korinthe 13:4-5, NBV).

Onze gedachten en ons gedrag zijn beide belangrijk, omdat zij de bron van onze daden en onze woorden vormen: “De goede mens brengt het goede voort uit de goede schat van zijn hart, en de slechte mens brengt het slechte voort uit de slechte schat van zijn hart, want uit de overvloed van het hart spreekt zijn mond” (Lukas 6:45).

We dienen dus ons gedrag nauwkeurig te onderzoeken. Ieder van ons dient zichzelf af te vragen: doe ik iets vanuit liefde, respect, geduld en compassie, of doe ik iets vanuit wraak, minachting, onverdraagzaamheid en vijandigheid?

Wordt niet snel boos, wees wel snel om te vergeven

“De HEERE is genadig en vol ontferming, langzaam tot toorn en groot aan goedertierenheid” (Psalm 145:8, New King James Version, eigen vertaling). Dat is wat Hij ook van ons verwacht!

Overdenk de volgende wijze woorden over het hebben van een “lang gemoed”: “Wie geduldig [langzaam tot toorn, NKJV] is, heeft veel inzicht, maar wie kortaangebonden is, verheft de dwaasheid” (Spreuken 14:29). “Een driftig man veroorzaakt ruzie, maar een geduldige [langzaam tot toorn, NKJV] stilt onenigheid” (Spreuken 15:18, zie ook Spreuken 19:11).

Jakobus schreef: “Zo dan, mijn geliefde broeders, ieder mens moet haastig zijn om te horen, maar traag om te spreken en traag tot toorn” (Jakobus 1:19). Als dán de boosheid toch tot uiting komt, zal het meestal onder controle zijn.

U heeft vast weleens het goede advies gehoord om te “stoppen en tot 10 te tellen” en om “een paar diepe happen lucht te halen” in plaats van uit te barsten in woorden en daar later spijt van te krijgen – woorden die het conflict eerder zullen doen escaleren dan dat ze tot vrede zullen leiden.

De eerste echte stap naar geduld is door zelfbeheersing te oefenen en niets te doen. We moeten eerst nadenken! Wat wil God dat ik zeg of doe?

Als u gekwetst bent en toch iets wilt zeggen, spreek dan rustig en zacht en zeg niets dat bedoeld is om de ander te kwetsen. “Een zacht antwoord keert woede af, maar een krenkend woord wekt toorn op” (Spreuken 15:1). Neem zoveel tijd als u nodig hebt om te bidden en na te denken over de meest verstandige en opbouwende wijze waarop u de ander kunt benaderen. Het doel hiervan is om liefdevol te handelen in plaats van haatdragend te reageren.

Oplossing voor ongeduld

Zelfs zonder Gods hulp kunnen mensen leren om het grootste deel van de tijd kalm en geduldig te zijn omdat ze er de voordelen van inzien.

Maar deze goede bedoelingen en goede gewoonten zijn bij lange na niet zo krachtig als Gods bovennatuurlijke geschenk, geduld. Goede interpersoonlijke relaties hangen af van ‘u doet uw best plus vertrouwen op God doet de rest’.

Als mensen zijn wij jammerlijk incompleet zonder Gods Geest, die we kunnen ontvangen als we ons bekeren én ons laten dopen in de Naam van Jezus Christus, tot vergeving van de zonden (zie Handelingen 2:38).

Om waarlijk “kinderen van God” te zijn, moeten we “door de Geest van God geleid worden” (Romeinen 8:14). In Kolossenzen 3: 12-13 spreekt Paulus over de houding van iemand die door Gods Geest geleid wordt: “Bekleed u dan, als uitverkorenen van God, heiligen en geliefden, met innige gevoelens van ontferming, vriendelijkheid, nederigheid, zachtmoedigheid, geduld. Verdraag elkaar en vergeef de een de ander, als iemand tegen iemand anders een klacht heeft; zoals ook Christus u vergeven heeft, zo moet ook u doen” (zie ook Efeze 4:1-3).

Merk op hoe deze kwaliteiten met elkaar verband houden en ons een breder perspectief ten aanzien van geduld geven. We dienen elkaar geduldig te verdragen in plaats van snel geïrriteerd te raken!

Geduld en het eeuwige leven

Het wachten op anderen is een test van ons geduld en een kans om geduld te ontwikkelen.

De Bijbel spreekt vaak over het belang voor ons om op God te wachten. We willen dat God al onze problemen ogenblikkelijk oplost, maar God weet wat het beste moment is.

Vaak beproeft Hij ons geduld en onze volharding voordat Hij onze gebeden beantwoordt. Als de Bijbel over (ver)wachten, geduld of volharding spreekt, is dat vaak in connectie met het vertrouwen dat God in zal grijpen als wij ons in problemen bevinden. En Hij zal zéker ingrijpen: “Maar wie de HEERE verwachten, zullen hun kracht vernieuwen, zij zullen hun vleugels uitslaan als arenden, zij zullen snel lopen en niet afgemat worden, zij zullen lopen en niet moe worden” (Jesaja 40:31).

Dit geduldige verwachten is zeker ook gericht op de tweede komst van Jezus Christus: “Zo zal ook Christus (…) voor de tweede keer zonder zonde gezien worden door hen die Hem verwachten tot zaligheid” (Hebreeën 9:28).

Alleen zij die trouw blijven tot aan hun dood of tot aan Christus’ komst, zullen beloond worden in Zijn Koninkrijk. Nadat Jezus had gewaarschuwd voor vervolging van christenen in de eindtijd zei Hij: “Maar wie volharden zal tot het einde, die zal zalig worden” (Mattheüs 10:22).

“Volharden” houdt in dat u zich voortdurend laat leiden door Gods Geest en voortdurend de vrucht van Zijn Geest draagt tot het einde van uw leven of tot de tweede komst van Christus, welke van beide ook maar het eerst zal plaatsvinden.

Zoals Jakobus 5:7-8 ons aanspoort: “Wees daarom geduldig [letterlijk lankmoedig], broeders, tot de komst van de Heere. Zie, de landbouwer verwacht de kostbare vrucht van het land, en heeft daarbij geduld, totdat het de vroege en late regen zal hebben ontvangen. U moet ook geduldig zijn en uw hart versterken, want de komst van de Heere is nabij.”