Erfzonde: waarheid of fictie?

God schiep Adam en Eva en gebood hen in het paradijs om van alle bomen vrijelijk te eten behalve van de boom van kennis van goed en kwaad (Genesis 2:9, 16-17). Adam en Eva waren beiden ongehoorzaam geweest en hebben toch van de verboden boom gegeten. Ze werden uit het paradijs verbannen. De toegang tot de boom des levens werd daarna versperd en bewaakt door een cherub (Genesis:3:22-23).
Veel mensen geloven dat door deze zondeval een erfzonde wordt overgedragen van ouders op kinderen. Erfzonde zegt met andere woorden dat doordat Adam en Eva hebben gezondigd en van de boom van kennis van goed en kwaad hebben gegeten alle mensen met een zogenaamde erfzonde worden geboren. De ziel is bevlekt met een originele zonde van Adam en Eva. Is dat zo? Heeft een pasgeboren baby zonde op haar conto ten gevolge van wat Adam en Eva hebben gedaan?

Slee geworden tanden
In Ezechiël 18 reageert God op een spreekwoord dat in Israël werd gebruikt: “De vaderen hebben onrijpe druiven gegeten en de tanden van de kinderen zijn slee geworden” (Ezechiël 18:2).
Dit lijkt veel op de erfzonde: Adam heeft onrijpe vruchten van de boom van kennis van goed en kwaad gegeten en alle mensen hebben een dodelijke erfzonde eraan overgehouden.
Maar wat zegt God van dit spreekwoord? Vers 3-4: “Zo waar Ik leef, luidt het woord van de Here HERE, gij zult dit spreekwoord in Israël niet meer gebruiken. Zie, alle zielen zijn van Mij, zowel de ziel van de vader als die van de zoon zijn van Mij; de ziel die zondigt, die zal sterven.”
In Ezechiël 18:5-9 wordt een rechtvaardig iemand beschreven door God en God zegt van deze rechtvaardige: “zo iemand is rechtvaardig; hij zal voorzeker leven, luidt het woord van de Here HERE” (vers 9). In Ezechiël 18:10-13 wordt de zoon van deze rechtvaardige beschreven die een rover en bloedvergieter is geworden. Van zo iemand zegt God: ”zou zo iemand leven? Hij zal niet leven. Al deze gruwelen heeft hij gedaan; hij zal voorzeker ter dood gebracht worden. Zijn bloedschuld rust op hemzelf” (vers 13).
“En zie, hij verwekt een zoon, en deze ziet al de zonden die zijn vader doet; hij ziet ze, maar doet iets dergelijks niet. (…) deze zal niet sterven om de ongerechtigheid van zijn vader; hij zal voorzeker leven” (Ezechiël 18:14-17).
“Zijn vader, omdat hij zich aan afpersing schuldig gemaakt, zijn naaste beroofd en te midden van zijn volksgenoten gedaan heeft wat niet goed is, zie, die zal sterven om zijn ongerechtigheid.  Maar gij zegt: Waarom draagt de zoon niet mede de ongerechtigheid van de vader? Die zoon heeft immers naar recht en gerechtigheid gehandeld; hij heeft al mijn inzettingen naarstig onderhouden; hij zal voorzeker leven. De ziel die zondigt, die zal  sterven. Een zoon zal niet mede de ongerechtigheid van de vader dragen, en een vader zal niet mede de ongerechtigheid van de zoon dragen. De gerechtigheid van de rechtvaardige zal alleen rusten op hemzelf en de goddeloosheid van de goddeloze zal alleen rusten op hemzelf” (Ezechiël 18:18-21). Hieruit is af te leiden dat de zonden van Adam en Eva ook niet automatisch overgedragen worden op hun nakomelingen. God zegt immers dat degene die de zonde doet wordt bestraft. Ouders kunnen als voorbeeld dienen voor goed en kwaad. Een kind kan evengoed uit het kwade dat de vader doet lering trekken en besluiten niet in zijn voetstappen te volgen. Dan komt er geen blaam op het kind en ook geen (erf)zonde als gevolg van de zonden van zijn vader.

Zonden bezoeken tot 4e generatie
Hoe staat het nu met het feit dat God zonden van ouders tot de 4de generaties bezoekt aan hen die Hem haten? Deze tekst vinden we in Exodus 20:5: “Gij zult u voor die niet buigen, noch hen dienen; want Ik, de Here uw God, ben een naijverig God, Die de zonden der vaderen bezoek aan de kinderen, aan het derde, en aan het vierde geslacht van hen, die Mij haten.”
Wat betekent dit? Worden de kinderen toch de dupe van hun vaders zonden? Een uitleg voor deze tekst vinden we in Leviticus 20:4- 5: “Indien echter het volk des lands oogluikend toelaat, dat die man van zijn kinderen aan de Moloch geeft en hem niet ter dood brengt, dan zal Ik mijn aangezicht tegen die man en tegen zijn geslacht keren en Ik zal hem en allen die hem in zijn overspelige verering van de Moloch volgen, uit het midden van hun volk uitroeien.”
Dit is het principe: de zonden der vaderen worden alleen bezocht aan nakomelingen die hem volgen in zijn zondige daden. Het gaat om degenen die de vader hebben gevolgd in zijn overspelig of zondig gedrag en niet kinderen die geen blaam treft. Met andere woorden een zoon draagt niet mede de ongerechtigheid van zijn vader.

Zondige natuur erfelijk?
Heeft God Adams natuur veranderd na de zondeval en heeft God de mensheid vervloekt met een erfelijk zondige natuur?
Wat na de zondeval met Adam en Eva en hun afstammelingen is gebeurd lezen we in Genesis 3:16- 17. “Tot de vrouw zeide Hij: Ik zal zeer vermeerderen de moeite uwer zwangerschap; met smart zult gij kinderen baren en naar uw man zal uw begeerte uitgaan, en hij zal over u heersen. En tot de mens zeide Hij: Omdat gij naar uw vrouw hebt geluisterd en van de boom gegeten, waarvan Ik u geboden had: Gij zult daarvan niet eten, is de aardbodem om uwentwil vervloekt; al zwoegende zult gij daarvan eten zolang gij leeft, en doornen en distelen zal hij u voortbrengen, en gij zult het gewas des velds eten; in het zweet uws aanschijns zult gij brood eten, totdat gij tot de aardbodem wederkeert, omdat gij daaruit genomen zijt; want stof zijt gij en tot stofzult gij wederkeren.”
Dus de vrouw zou met pijn kinderen baren; haar man zal over haar heersen en de grond werd vervloekt waardoor de man met pijn en moeite de grond moest bewerken om ervan te leven.
Heeft u iets gelezen over een erfzonde of een erfelijk zondige natuur als gevolg van deze eerste zonde van Adam en Eva?
Door het eten van de boom van kennis van goed en kwaad hebben Adam en Eva Satan gevolgd en God verworpen. Ze besloten daarmee zelf uit te maken wat goed of kwaad was zonder de tussenkomst van God. Ze werden bovendien uit de hof verbannen zodat zij niet stiekem toch van de boom des levens zouden gaan eten en eeuwig leven. Een cherub bewaakte de toegang tot de boom des levens. Ze werden door hun zonden afgesneden van God, van de persoonlijke omgang met God die ze voorheen wel hadden.
Door hun zonden waren ze nu een makkelijke prooi voor Satan geworden. Ze hadden geen toegang tot Gods kracht en kennis om de zonde te weerstaan. Zij waren slaven van de zonden geworden (Johannes 8:34). Door de zonden en de invloed van Satan werd hun denken verdorven.
De eeuwige dood hing nu boven hun hoofd. Eeuwig leven was te verkrijgen alleen als men God wilde gehoorzamen en de zonden met smetteloos bloed verzoend zouden worden. Dat vergde nu een offer van het Lam Gods om alle zonden weg te nemen: namelijk het offer van Jezus Christus, de Zoon van God, als Verlosser en Heiland.

Verschil tussen gevolg van de zonde en erven van de zonde

Als een man vroeger schulden maakte en failliet ging, konden hij en zijn vrouw slaven worden met als gevolg dat ook de kinderen die nog niet geboren waren als slaven geboren zouden worden. De kinderen krijgen dan te maken met het gevolg van vaders verkeerd handelen of verkeerde keuzes. De kinderen zijn zelf vrij van de zonde die de vader heeft begaan. Immers op hun strafblad staat geen financiële schuld. Ze zijn alleen de dupe geworden van een verkeerd besluit. Ook wij hebben te maken met het gevolg van Adams zonde: wij zijn allen slaven geworden van de zonde (Romeinen 6:17). Er zijn dus geen erfzonden of zwarte plekken op onze zielen gekomen bij geboorte ten gevolge van Adams zonde.
Een baby die als slaaf wordt geboren gaat ook pas slavenwerk doen als hij/zij wat ouder is geworden. Dat geldt ook voor de slavernij van de zonde. Adam heeft ons aan Satan “verkocht” maar het slavenwerk (de zonde) komt pas nadat de babies ouder zijn geworden. Een baby van een paar dagen oud haat niet, moord niet, liegt niet, steelt niet, doet geen wetsovertreding. Maar na een aantal jaren komt de zonde in hun leven en wordt hun denken veranderd.

Fysieke dood door zonde?
Hoe staat het dan met het sterven? Sterven wij niet allen fysiek omdat Adam gezondigd heeft? “Want evenals in Adam allen sterven, zo zullen ook in Christus allen levend gemaakt worden” (1 Korinthe 15:22). In Adam gaan we allen dood. Maar waarom? Is het omdat Adam gezondigd heeft en hij de erfzonde (de fysieke dood) over heeft gedragen op ons? Dat staat er niet!
Dat maken we er vaak zelf van. Adam ging fysiek dood omdat Adam vanaf het begin als een
sterveling werd geschapen. Hij was als sterveling afhankelijk van water, lucht, voedsel. Fysiek doodgaan was inbegrepen in het plan.
In vers 22 is geen sprake van dood ten gevolge van de zonde. Via Adam hebben mensen een fysiek sterfelijk lichaam gekregen en zullen zij fysiek doodgaan net als alle planten en dieren (Prediker 3:19). Dat is een natuurlijk proces. Een baby van 5 dagen oud die geen zonde heeft begaan, kan evengoed doodgaan. Fysieke dood is niet het gevolg van zonde. Het was nooit Gods bedoeling geweest om eeuwig leven aan ons te schenken in dit fysieke lichaam. God heeft een beter plan. Iemand moet namelijk opnieuw geboren worden uit Geest en in de opstanding een geestelijk lichaam van God verkrijgen om eeuwig te kunnen leven (Johannes 3:3-7, 1 Korinthe 15:42-44). Iedereen gaat een keer fysiek dood in Adam, uit wie wij via voortplanting dit fysieke lichaam hebben verkregen, maar iedereen wordt weder levend gemaakt in Christus, uit Wie de opstanding is, zowel de fysieke als de geestelijke opstanding. Er zijn namelijk meerdere opstandingen (Openbaring 20:5,12; 1 Korinthe 15).

Eeuwige dood
Hoe staat het met het Bijbelvers waarin staat dat het loon dat de zonde geeft de dood is?
“Wat voor vrucht hadt gij toen? Dingen, waarover gij u nu schaamt; immers, het einde daarvan is de dood (welke dood?)
Maar thans, vrijgemaakt van de zonde en in de dienst van God gekomen, hebt gij tot vrucht uw heiliging en als einde het eeuwige leven. Want het loon, dat de zonde geeft, is de dood (eeuwige dood), maar de genade, die God schenkt, is het eeuwige leven in Christus Jezus, onze Heer” (Romeinen 6:21-23). In Romeinen 6:23 is er sprake van een geestelijke daad, die niet deze fysieke dood maar de tweede eeuwige dood tot gevolg heeft. Het is een veroordeling, een straf.
Net zoals een geestelijk rechtvaardige wandel uit geloof in Christus eeuwig leven tot gevolg heeft, heeft het loon dat de zonde geeft een andere type dood tot gevolg: de eeuwige dood. Het is een dood waarna geen opstanding meer mogelijk is. De eeuwige dood is blijvend, voor altijd en is alsof zo iemand nooit heeft bestaan. Dit wordt voltrokken in de poel des vuur.
De eeuwige dood heeft in tegenstelling tot de fysieke dood wel met zonde te maken.
We dienen als we in de Bijbel lezen over (de) dood goed onderscheid te maken tussen de normale fysieke dood of de eeuwige dood.
In Romeinen 5 wordt aan de hand van de verschillen tussen Adam en Jezus Christus ook duidelijk gemaakt hoe de eeuwige dood en het eeuwig leven verkregen kunnen worden.
“Daarom, gelijk door één mens de zonde de wereld is binnengekomen en door de zonde de (eeuwige) dood, zo is ook de (eeuwige) dood tot alle mensen doorgegaan, omdat allen gezondigd hebben” (Romeinen 5:12). Hier lezen wij hoe de eeuwige dood (niet de normale fysieke dood van 1 Korinthe 15) doorgedrongen is tot alle mensen, niet door de erfzonde, maar doordat wij als slaven van de zonde allen (zelf) gezondigd hebben! Daardoor is de eeuwige dood op ons allen gekomen, niet door Adams erfzonde. Dat is niet bijbels zoals we inmiddels hebben gezien. We hebben zelf ook gezondigd. De natuurlijke mens bezit Gods Geest niet en daar het vlees zwak is, zijn wij overgeleverd aan de zonde. Door toedoen van Adam, door wiens keuze de toegang tot de boom des levens versperd is, zijn wij de dupe worden.
Adam had van de boom des levens vrijelijk kunnen nemen waardoor zijn nakomelingen stand hadden kunnen houden tegen de zonde. We zijn derhalve net als slavenkinderen de dupe geworden van Adams besluit. Derhalve bestemd om Satans zondige natuur te verkrijgen door onze eigen zonden. Alleen als we ons bekeren en de zonde verwerpen en in geloof Christus aannemen als onze Verlosser, kunnen wij de eeuwige dood die boven ons hoofd hangt omzetten in eeuwig leven. “Derhalve, gelijk het door één daad van overtreding voor alle mensen tot veroordeling gekomen is, zo komt het ook door één daad van gerechtigheid voor alle mensen tot rechtvaardiging ten leven” (Romeinen 5:18). Hoe is deze veroordeling er gekomen, door erfzonde?
Vers 19: “Want, gelijk door de ongehoorzaamheid van één mens zeer velen zondaren geworden zijn, Hoe? doordat ze zelf ook tot zonde zijn gekomen zo zullen ook door de gehoorzaamheid van één zeer velen rechtvaardigen worden.” Hoe? doordat ze zelf ook Gods wetten zullen moeten gaan houden met Gods Heilige Geest (1 Joh. 3:3-7, 24-25).
Door Adam is de zonde als koning gaan heersen maar door onze Here Jezus Christus gaat de genade en rechtvaardigheid ten eeuwigen leven overvloediger worden (verzen 20-21).

Welk lichaam had Christus?
Als de leerstelling van de erfzonde waar zou zijn, dan had Christus die geen zonde heeft begaan een ander lichaam moeten hebben gekregen dan het onze, namelijk een lichaam zonder erfzonde. Maar dat staat haaks op wat de Bijbel zegt.
“Want wat de wet niet vermocht, omdat zij zwak was door het vlees, God heeft, door Zijn eigen Zoon te zenden in een vlees, aan  dat der zonde gelijk, en wel om de zonde, de zonde veroordeeld in het vlees, opdat de eis der wet vervuld zou worden in ons, die niet naar het vlees wandelen, doch naar de Geest. Want zij, die naar het vlees zijn, hebben de gezindheid van het vlees, en zij, die naar de Geest zijn, hebben de gezindheid van de Geest” (Romeinen 8:3-5).
Jezus Christus had een lichaam als de onze maar zondigde niet. Hij werd verwekt door Gods Geest als de Zoon van God en had Gods Geest reeds van de moederschoot net als sommige profeten, zoals Johannes de Doper (Lucas 1:15, 35). Terwijl Adam van de verkeerde boom nam en daardoor de kans om Gods Heilige Geest te verkrijgen en het eeuwig leven te verwerven verruilde, heeft Christus wel het juiste gedaan en God volkomen gevolgd. De oplossing voor ons is om ons te bekeren van onze zonden die wij begaan hebben en Jezus Christus accepteren als onze persoonlijke Verlosser van onze zonden en niet van de zonden van de ouders of overgrootouders en alle ouders tot Adam, maar door ons te bekeren en onze eigen zonden te belijden die wij allen hebben begaan.
In Jezus Christus’ naam krijgen we na berouw, bekering , waterdoop en handenoplegging Gods belofte van Gods Heilige Geest door het geloof in Jezus de Messias, waardoor Gods gerechtigheid op ons van toepassing wordt. Zodoende komen wij onder Gods genade en met de hulp van Christus als Hogepriester na in de nieuwheid des levens door de Geest te zijn geleid, beërven wij het eeuwig leven.
In de komende dagen van voorbereiding op de Paschaherdenking van het offer van Christus is het goed om stil te staan bij en dankbaar te zijn voor dit grootste offer dat ooit gebracht is ter verzoening van onze zonden.
Dat heeft God gedaan in Zijn grote liefde en barmhartigheid voor ons om vele kinderen tot Zijn heerlijkheid en goddelijke glorie te brengen (Hebreeën 2:9). Mensen hebben het potentieel om werkelijk Godskinderen te worden. Wij worden geroepen om deelgenoten te worden van Zijn goddelijke natuur via Gods Geest; wat een geweldig plan is dat! Gods heerlijkheid voor allen die in Christus Hem willen gehoorzamen.