Roddelen!

“Een vrouw roddelde met een vriend over een man die ze nauwelijks kende. Die nacht had ze een droom. Een grote hand verscheen boven haar met een wijsvinger naar haar gericht. Ze werd onmiddellijk gegrepen door een overweldigend gevoel van schuld. De volgende dag ging ze ter biecht. Ze vertelde haar pastoor het hele verhaal. “Is roddel een zonde?”, vroeg ze de oude man. “Was dat de hand van God die naar mij wees? Moet ik vragen voor absolutie? Mijnheer Pastoor, vertel me, heb ik iets verkeerds gedaan?”
“Ja!”, zei de oude pastoor. “Ja, jij domme, slecht opgevoede vrouw! Je hebt valse getuigenis gegeven aangaande je naaste, je hebt gerommeld met zijn reputatie, en je zou je zeer moeten schamen!” De vrouw zei dat ze spijt had en vroeg om vergiffenis. “Niet zo snel!”, zei de pastoor. “Ik wil dat je naar huis gaat en een kussen mee naar je dak neemt, die opensnijdt met een mes en dan weer hier terugkomt.”
Dus de vrouw ging naar huis, nam een kussen van haar bed en een mes uit haar keukenla, ging via de brandtrap naar het platte dak en sneed het kussen open. Daarna ging ze terug naar de pastoor.
De film toont op dat moment de vrouw zittend op het platte dak met alle veren uit het kussen die om haar heen dwarrelen in de ochtendbries.
“Heb je het kussen opengesneden”?, vroeg de pastoor. “En wat was het resultaat”? “Veren”, zei de vrouw, “overal veren”. De pastoor zei: “Nu wil ik dat je terug gaat en elk veertje verzamelt dat is weggewaaid”. “Dat zal niet gaan”, zei de vrouw, “Ik weet niet waar ze allemaal zijn heen gevlogen”. “En dat ”, zei de pastoor, “is wat roddel doet.”
Dat is wat roddel doet: Eenmaal uitgesproken is het niet meer ongedaan te maken.

Het doel van dit artikel over roddelen is om meer inzicht te geven in de liefdeloosheid van roddel en om te vermanen om er op een goede manier mee om te gaan zodat de gemeentelijke eenheid bewaard blijft.

Roddel start met de tong. In Jakobus 3:1-10 waarschuwt Jakobus ons aangaande onze tong: Laat niet zovelen uwer leraars zijn, mijn broeders; gij weet immers, dat wij er des te strenger om geoordeeld zullen worden. Want wij struikelen allen in velerlei opzicht; wie in zijn spreken niet struikelt, is een volmaakt man, in staat zelfs zijn gehele lichaam in toom te houden. Als wij paarden de toom in de bek leggen, zodat zij ons gehoorzamen, kunnen wij ook hun gehele lichaam besturen. Zie, ook de schepen, ofschoon zij zo groot zijn en door sterke winden voortgedreven worden, worden door een zeer klein roer gestuurd, waarheen maar het believen van de stuurman wil. Zo is ook de tong een klein lid en voert toch een hoge toon. Zie, hoe weinig vuur een groot bos in brand steekt. Ook de tong is een vuur, zij is de wereld der ongerechtigheid; de tong neemt haar plaats in onder onze leden, als iets, dat het gehele lichaam bezoedelt en het rad der geboorte in vlam zet, terwijl zij zelf in vlam gezet wordt door de hel. Want alle soorten van wilde dieren en vogels, van kruipende dieren en zeedieren worden bedwongen en zijn bedwongen door de menselijke natuur, maar de tong kan geen mens bedwingen. Zij is een onberekenbaar kwaad, vol dodelijk venijn. Met haar loven wij de Here en Vader en met haar vervloeken wij de mensen, die naar de gelijkenis Gods geschapen zijn: uit dezelfde mond komt zegening en vervloeking voort. Dit moet, mijn broeders, niet zo zijn.

Waarom niet roddelen?
Het korte gemakkelijke antwoord is “omdat God het niet wil”. Het nieuwe testament heeft maar twee plaatsen waarin er over roddel geschreven wordt en in de Statenvertaling en de NBG-vertaling is het als ‘oorblazerij’ vertaald. (De NBVvertaling vertaalt het als “roddelen”). De twee teksten zijn Romeinen 1:28-31 en 2 Korintiërs 12:20. Roddel staat in de teksten opgesomd met slechtheid, Godhaters en zelfzucht. Kijkend naar de opsomming waarin roddelen staat, en hoe er over deze dingen gesproken wordt, wordt het duidelijk dat God een gruwelijke hekel heeft aan roddel.
Roddel is als kanker, het kan langzaam ontwikkelen zonder dat je het in de gaten hebt maar uiteindelijk kan het zeer destructief zijn.

• Het kan vriendschappen kapot maken.
• Het kan verdeeldheid in de gemeente veroorzaken.
• Het kan goede reputaties beschadigen of vernietigen.
• Het kan nijd, twist en afgunst aanwakkeren.

Wat is roddel?
Roddel is één van de zonden die met de tong bedreven wordt. Zoals er in Jakobus 3:8 over de tong geschreven staat: “Zij is een onberekenbaar kwaad, vol dodelijk venijn.”
Volgens de Van Dale is roddel het “met een zeker genoegen in ongunstige zin praten over derden”. Daarin zitten elementen van kwaadaardigheid. Roddel voedt je eigen perceptie van gerechtigheid – het voedt je eigen ego.

Wat doen we er tegen?
Eén commentaar op internet geeft aan dat je jezelf drie vragen kunt voorleggen. Drie vragen, die we ons als Christenen moeten stellen als we over anderen spreken:

• Is het waar?

We dienen veel waarde te hechten aan waarheid en geen waarde aan geruchten.

• Is het nuttig voor anderen om het te weten?

We moeten elkaar blijven opbouwen en niet afbreken in onze gesprekken. We moeten altijd op een respectvolle manier praten over andere mensen.

• Is het in vertrouwen aan mij verteld?

Wij moeten betrouwbaar zijn en geen geheimen doorvertellen. Dus als u spreekt over een ander dient het waar te zijn, nuttig voor de ander om te weten en niet in vertrouwen aan u te zijn verteld. Anders is het roddel.

Sluit vrede met je broeder
Wat moeten we dan doen als we iets ongunstigs horen over een broeder? Vertellen we dit door of houden we dit voor ons? Doorvertellen is slecht omdat we dan deelnemen aan het roddelcircuit. Maar het voor ons houden is eigenlijk ook niet de juiste optie, omdat:

• het horen van roddel ons respect en liefde voor die broeder (of zuster) beschadigt;
• we waarschijnlijk een negatief gevoel overhouden dat schadelijk is voor onze relatie met die broeder (en dat kunnen we niet zomaar toestaan);
• we bij voorbaat onze broeder dienen lief te hebben en we dienen bij voorbaat zijn verdediger te zijn en niet zijn aanklager.

Wat dan te doen? Zoek contact met die broeder. Ga na of het negatieve bericht wel werkelijk waar is. Mocht het bericht wel waar zijn dan zegt Jezus in Matteüs 18:15 “Indien uw broeder zondigt, ga heen, bestraf hem onder vier ogen. Indien hij naar u luistert, hebt gij uw broeder gewonnen.” Paulus zegt hierover in Galaten 6:1 “Broeders, zelfs indien iemand op een overtreding betrapt wordt, helpt gij, die geestelijk zijt, hem terecht in een geest van zachtmoedigheid, ziende op uzelf; gij mocht ook eens in verzoeking komen.”
Intentie
Eigenlijk ontbreekt er iets aan de eerder genoemde definitie van roddelen. De intentie waarmee iets gezegd wordt speelt wel degelijk een rol en het is handig om een paar scenario’s te bespreken om dat duidelijk te maken.
1. Raad / Hulp
Als je aan iemand raad of hulp vraagt en daarbij iets ongunstigs vertelt over een ander maar met de intentie om het probleem te verhelpen, dan is dat geen roddel. Hierbij een persoonlijk voorbeeld van de auteur van dit artikel:
“Een projectleider kwam naar me toe en gaf aan welke problemen hij had om het product – wat zijn projectteam had gemaakt en waar ze trots op waren – in beheer te krijgen (een afdeling die ervoor zorgt dat gebruikers het systeem ook daadwerkelijk kunnen gaan gebruiken). Hij vertelde daarbij wat de negatieve houding was van het hoofd van de beheerafdeling en de non-argumentatie die deze manager gebruikte. Hij deed dit niet om te roddelen, maar met de intentie om er wat aan te doen. Vanuit mijn functie heb ik namelijk de mogelijkheid daar wat aan te doen – en dat heb ik gedaan. Het was waar wat deze projectmanager vertelde en het was nuttig om het aan mij te vertellen – en hij vertelde het aan mij zodat ik er iets aan kon doen. Wat deze projectmanager vertelde, deed hij om het probleem op te lossen ”. Het zou roddel geweest zijn als de projectleider alleen maar was komen klagen om gelijk te krijgen.
2. Hart luchten
Soms gebeurt er iets dat je niet voor jezelf wilt houden. Je wilt jouw moeilijkheden delen met anderen.
Paulus geeft aan in Galaten 6:2 “Verdraagt elkanders moeilijkheden; zo zult gij de wet van Christus vervullen.”
Je hart luchten is niet altijd roddel! Als je het herhaaldelijk vertelt aan allerlei mensen dan is het wel roddel, maar als je iets vertelt aan één enkele vertrouweling, dan hoeft het geen roddel te zijn. Dan kan het een legitiem deel van je verwerkingsproces zijn. Dit vindt bijvoorbeeld plaats tussen man en vrouw over problemen op het werk of tussen kind en ouder ten aanzien van problemen op school.
Sommige organisaties werken met zogenaamde vertrouwenspersonen. Daar kun je terecht om problemen met collega’s of je baas te bespreken. Ook in de gemeente van God hebben we een soort vertrouwenspersoon: als je je hart wilt luchten, dan ga je naar God in gebed.
3. Bevestiging
Als je iets ongunstigs vertelt over wat iemand anders gedaan heeft alleen voor de bevestiging, zodat een ander zegt, “niet te geloven, oh dat is erg” dan is dit roddel. Het heeft geen enkele positieve kant en er gaat niets veranderen aan de situatie.

Omgaan met roddel
Roddel kan ook worden omgedraaid naar iets positiefs. Stel, iemand komt bij u klagen over iemand anders. Wat doet u dan? Luistert u gewoon passief en zegt u “o, wat erg”? Dan zou het roddel zijn.
Stelt u zich eens voor dat u gelijk een aantal positieve acties zou ondernemen. Begin bijvoorbeeld met een paar lastige vragen zoals:

• “Heb je die broeder er persoonlijk over gesproken, zoals God dat wil? Nee? Wanneer ga je dat wel doen?”
• “Weet je wat, ik zal vanavond die broeder wel bellen om ervoor te praten. Het is goed dat ik ook de andere kant van het verhaal hoor.”
• “Heb je God gevraagd in gebed om die situatie te veranderen?”

Blijft u zich de drie punten realiseren die eerder zijn genoemd: Is dit echt waar? Is het nuttig dat ik dit weet? Is wat gezegd is, gezegd in vertrouwen? Gecombineerd met de intentie en het omdraaien naar iets positiefs ondermijnt u roddel zodat het geen schade aan kan richten.
Onze Heer Jezus Christus heeft een mooie naam voor iemand die roddel teniet doet. Hij noemt zo iemand een “vredestichter”. Jezus wil dat we vredestichters zijn, Hij wil dat we conflicten oplossen door verzoening te bewerkstelligen. Jezus zei in Matteüs 5:9 “Zalig de vredestichters, want zij zullen kinderen Gods genoemd worden.” Er staat ook geschreven: ”Houdt zo mogelijk, voor zover het van u afhangt, vrede met alle mensen” (Romeinen 12:18).
Opmerking
De adviezen in de bovenstaande paragrafen en hoe we omgaan met elkaar, komen altijd op hetzelfde neer: “hebt elkander lief”.
Via dit artikel hebt u een aantal extra “tips and tricks” gekregen om dit aspect van agape – Goddelijke liefde – toe te passen.
Zoals er geschreven staat in 1 Korintiërs 13:4 “De liefde is lankmoedig, de liefde is goedertieren, zij is niet afgunstig, de liefde praalt niet, zij is niet opgeblazen, 5 zij kwetst niemands gevoel, zij zoekt zichzelf niet, zij wordt niet verbitterd, zij rekent het kwade niet toe. 6 Zij is niet blijde over ongerechtigheid, maar zij is blijde met de waarheid. 7 Alles bedekt zij, alles gelooft zij, alles hoopt zij, alles verdraagt zij.”
Roddel past niet bij liefde. Roddel staat haaks op liefde.

Samenvatting
Let erop: Wat u vertelt over anderen moet waar zijn; het moet nuttig zijn voor de ander om te horen en het mag niet iets zijn wat u in vertrouwen hebt gehoord. Anders is het roddel. Alarmbellen moeten gaan rinkelen zodra iets ongunstigs gezegd wordt over een broeder of zuster. Neem de nodige actie en wees een vredestichter. Los conflicten en potentiële conflicten zo snel mogelijk op in de naam van liefde en eenheid.
Tot slot: een gedicht over roddel (gossip), waarin het bovenstaande kort, maar krachtig naar voren komt.

Gedicht
Tot slot: een gedicht over roddel (gossip), waarin het bovenstaande kort maar krachtig naar voren komt.
Gossip (Anonymous)
My name is Gossip
I have no respect for justice. I maim without killing.
I break hearts and ruin lives.
I am cunning and malicious and gather strength with age.
The more I am quoted, the more I am believed.
I flourish at every level of society. My victims are helpless.
They cannot protect themselves against me because I have no name and no face.
To track me down is impossible for you.
The harder you try, the more elusive I become.

I am nobody’s friend.
Once I tarnish a reputation, it is never the same.
I topple governments and wreck marriages.
I ruin careers and cause sleepless nights, heartache and indigestion.
I spawn suspicion and generate grief.
I make innocent people cry in their pillows.
Even my name hisses. I am called Gossip.
Office gossip. Shop gossip. Party gossip. Telephone gossip.
I make headlines and headaches. Before you repeat a story ask yourself, is it true?
Is it fair? Is it necessary? If not — KEEP IT TO YOURSELF!
If you spend as much time praying as you do talking about others behind their backs,
You would be further ahead spiritually.