Wijsheid is het beste voornemen

Wat is de beste voornemen? Jaarlijks maken veel mensen op 31 december goede voornemens. De één wil meer sporten, de ander wil meer reizen en de bucketlist verder afvinken. Weer anderen willen stoppen met roken of afkicken van verslavingen in allerlei vormen. Weer anderen willen een studie beginnen of een nieuwe taal leren of vrienden vaker bezoeken. Anderen hopen op een nieuwe relatie en het vinden van de ideale partner. Men is in Nederland begonnen met het succesvolle Britse TV programma “This Time Next Year”, een reality show over mensen die voornemens maken en die op TV gevolgd worden om te zien of ze die wel of niet binnen een jaar halen.

Een artikel van RTL Nieuws geeft de top 3 van goede voornemens voor 2017 als volgt aan:

1. meer sporten en bewegen,
2. gezond(er) leven en eten, en
3. zelfontwikkeling.

Deze top 3 van goede voornemens voor 2017 is compleet gericht op onszelf. Sociale voornemens zijn in dertig jaar tijd vrijwel helemaal verdwenen, terwijl sociale contacten juist heel belangrijk zijn voor je gezondheid.

Kantar Public (voorheen genaamd TNS NIPO) deed in opdracht van het Zilveren Kruis onderzoek naar de geschiedenis van goede voornemens. Daaruit blijkt dat we vroeger meer gericht waren op onze omgeving bij het stellen van doelen voor het nieuwe jaar. De jaren ‘40 en ‘50 stonden voornamelijk in het teken van de wederopbouw. Mensen wilden toen harder werken, promotie krijgen en geld sparen. Begin jaren ‘60 en ‘70 werden mensen socialer in hun voornemens.

Flowerpower, love en peace waren ‘in the air’ met meer aandacht aan elkaar. Later kwam het gezin op de eerste plaats te staan en namen Nederlanders zich voor om de maatschappij te verbeteren. In de jaren ‘80 werd duidelijk hoe schadelijk roken is. Veel mensen namen zich meteen voor te stoppen met die ongezonde gewoonte. ‘Meer aandacht voor man, vrouw en kinderen’ stond toen nog steeds in de top 3. Vanaf eind jaren ‘90 tot nu zijn de voornemens zich steeds meer gaan richten op het individu. Sociale voornemens hebben we nog nauwelijks.

Volgens Beate Volker, hoogleraar sociologie aan de Universiteit van Amsterdam, wil dat niet zeggen dat we minder sociaal zijn dan vroeger. “Dat mensen zich niet voornemen om bijvoorbeeld meer tijd door te brengen met het gezin of kinderen, kan natuurlijk ook betekenen dat ze dat al genoeg doen. Alles is gericht op zelfontwikkeling, mindfulness en gezonder leven.”

Wat in dit hele verhaal ontbreekt, zijn God de Vader en Jezus Christus. Het zou eigenlijk te verwachten zijn dat christelijk Nederland als goede voornemen heeft om God meer te zoeken en meer Bijbelstudie te doen, en dat dit toch wel op de een of andere manier uit de enquête naar voren zou komen.

Waar is God in dit plaatje? Komt Hij niet voor in de gedachten van de Nederlanders? Of hebben de onderzoekers er geen aandacht aan besteed of expres buiten het onderzoek gelaten?

Maar ook christenen kunnen goede voornemens maken. Eén zo’n voornemen dat we zouden moeten hebben, is God iedere dag om wijsheid te vragen. Dit artikel gaat over wat goddelijke wijsheid is, hoe we die kunnen verkrijgen en waarom we deze vooral nu, in de eindtijd nodig hebben en er dagelijks om moeten vragen.

Wat is goddelijke wijsheid en hoe kunnen we die verkrijgen?

Vooral Jakobus 1:5 geeft in dit kader een fantastische bemoediging om wijsheid te verkrijgen: “En als iemand van u in wijsheid tekortschiet, laat hij die dan vragen aan God, Die aan ieder [niet weinig maar] overvloedig geeft en geen verwijten maakt, en ze zal hem gegeven worden.” Hier staat het: wijsheid wordt ons gegeven, zonder meer, zonder verwijten. Spreuken 2:6 zegt: “Want de HERE geeft wijsheid, uit zijn mond komen kennis en verstandigheid” (zie ook Job 35:11).

Misschien wel het bekendste voorbeeld uit de Bijbel van een mens die God om wijsheid heeft gevraagd én gekregen, is Salomo (1 Koningen 3:5). Aan Salomo heeft God (op Jezus Christus na uiteraard) de hoogste mate van wijsheid en inzicht gegeven. Eigenlijk vroeg Salomo maar om één ding om daarmee 2 doelen te bereiken, zoals te lezen is in 1 Koningen 3:9: “Geef dan Uw dienaar een opmerkzaam hart, om recht te kunnen spreken over Uw volk, om met inzicht onderscheid te kunnen maken tussen goed en kwaad, want wie zou over dit machtige volk van U kunnen rechtspreken?”

Het resultaat lezen we in 1 Koningen 4:29-34: “God gaf Salomo wijsheid, zeer veel inzicht en groot verstand, overvloedig als het zand dat aan de oever van de zee is. 30 De wijsheid van Salomo was groter dan de wijsheid van alle mensen van het Oosten [de wijzen uit het Oosten], en dan alle wijsheid van de Egyptenaren, 31 ja, hij was wijzer dan alle mensen (…) en zijn naam was bekend bij alle heidenvolken rondom.”

Ook wij kunnen, zoals we al in Jakobus 1:5 lazen, van God zonder meer wijsheid verkrijgen. Uiteraard niet in de mate van Salomo of Christus, maar wel kunnen wij ook een opmerkzaam hart verkrijgen om goed en kwaad te onderscheiden (zie ook Hebreeën 5:14) en geesten te kunnen onderscheiden (1 Korinthe 12:10). De Bijbel maakt duidelijk dat wijsheid begint bij de vreze des Heren (zie bijvoorbeeld Job 28:28 en Spreuken 9:10). Neem Gods woorden aan, zoals Spreuken 2:1-2 ons oproept, want het verwerpen van Gods Woord leidt tot het tegenovergestelde van wijsheid: “Te schande worden de wijzen [van de wereld], verslagen en verstrikt! Zie, het woord des HEREN hebben zij verworpen, wat voor wijsheid zouden zij dan hebben?” (Jeremia 8:9).

Ook Job vroeg zich af waar wijsheid gevonden werd en hij begreep de waarde ervan, zoals te lezen is in Job 28:12-28: “Maar de wijsheid, waar wordt die gevonden? En waar is de plaats van het inzicht? 13 De sterveling kent haar waarde niet, zij wordt niet gevonden in het land van de levenden (…) 15 Fijn goud kan niet in ruil voor haar gegeven worden, en haar prijs kan niet met zilver worden afgewogen. 16 Zij kan met het fijne goud van Ofir niet betaald worden, en evenmin met de kostbare onyx en saffier.

17 Haar waarde kan niet met goud of kristal gemeten worden, en zij is niet in te ruilen voor een kleinood van zuiver goud. 18 Aan koraal en kristal wordt niet meer gedacht, want de prijs van de wijsheid is hoger dan die van robijnen. 19 Haar waarde kan niet met die van een topaas uit Cusj gemeten worden; en met het fijne zuivere goud kan zij niet betaald worden. 20 De wijsheid dus, waar komt zij vandaan, en waar is de plaats van het inzicht? 21 Zij is bedekt voor de ogen van alle levenden, en voor de vogels in de lucht is zij verborgen.

22 Het verderf en de dood zeggen: Met onze oren hebben wij slechts een gerucht over haar gehoord. 23 God begrijpt haar weg, en Híj kent haar plaats, 24 want Híj ziet tot aan de einden der aarde, Hij ziet onder heel de hemel, 25 terwijl Hij de kracht van de wind bepaalt, en de wateren meet met een maat. 26 Toen Hij een verordening maakte voor de regen, en een weg voor het weerlicht van de donder – 27 toen zag Hij haar, en peilde haar. Hij stelde haar vast en ook onderzocht Hij haar. 28 Maar tegen de mens heeft Hij gezegd: Zie, de vreze des Heeren, dat is wijsheid, en zich afkeren van het kwade is inzicht.”

Spreuken 8:13 zegt: “De vreze des HEREN is het kwade te haten; hoogmoed en trots en boze wandel en een mond vol draaierijen haat ik [de Here].”

Soorten wijsheden

Gods wijsheid in Salomo strekte zich niet alleen uit tot het kunnen rechtspreken en het kunnen onderscheiden tussen goed en kwaad, maar tot werkelijk álle denkbare aspecten van het leven. God kan via Zijn Geest allerlei soorten wijsheid geven. Laten we nu verder lezen over de koningin van Sjeba om in meer detail de mate van wijsheid van Salomo te begrijpen. Dat staat in 2 Kronieken 9:1-12: “Toen de koningin van Sjeba het gerucht over Salomo hoorde, kwam zij naar Jeruzalem om Salomo met raadsels op de proef te stellen (…) Zij kwam bij Salomo en sprak met hem over alles wat zij op haar hart had. 2 En Salomo verklaarde haar al haar vragen.

Geen ding was voor Salomo verborgen dat hij haar niet kon verklaren. 3 Toen de koningin van Sjeba de wijsheid van Salomo zag, en het huis dat hij had gebouwd, 4 het [reine] voedsel op zijn tafel, hoe zijn dienaren aanzaten, hoe zijn bedienden klaarstonden, hun kleding, zijn schenkers en hun kleding, en zijn bovenvertrek, waar hij naar het huis van de HEERE ging, was zij buiten zichzelf. 5 Zij zei tegen de koning: Het was de waarheid, wat ik in mijn land over uw woorden en over uw wijsheid gehoord heb. 6 Maar ik geloofde hun woorden niet, totdat ik kwam en mijn eigen ogen het zagen. Zie, nog niet de helft van uw grote wijsheid was mij verteld. U hebt het gerucht dat ik gehoord had, overtroffen.” Vers 4 laat zien dat de wijsheid in vele aspecten zichtbaar was.

In Exodus 31:2-6 staat een ander voorbeeld hoe God wijsheid geeft en waarin deze wijsheid zich uit: “Zie, Ik heb Bezaleël (…) vervuld met de Geest van God, met wijsheid, inzicht, kennis en allerlei vakmanschap, 4 om ontwerpen te bedenken en om die uit te voeren in goud, zilver en koper; 5 en om edelstenen te bewerken en in te zetten, en om hout te bewerken, dus om allerlei werk te verrichten (…) 6 En in het hart van ieder die vakkundig is, heb Ik wijsheid gegeven zodat zij alles kunnen maken wat Ik u geboden heb.”

Wat zegt het Nieuwe Testament over de (ware) wijsheid? Jakobus 3:13 noemt het ‘de wijsheid van boven’: “Wie is wijs en verstandig onder u? Laat hij uit zijn goede levenswandel zijn werken laten zien, in zachtmoedige wijsheid. 14 Wanneer u echter bittere afgunst en eigenbelang in uw hart hebt, beroem u dan niet en lieg niet tegen de waarheid. 15 Dat is niet de wijsheid die van boven komt, maar ze is aards, natuurlijk, duivels. 16 Want waar afgunst en eigenbelang is, daar heersen wanorde en allerlei kwade praktijken. 17 Maar de wijsheid die van boven is, [nu volgen 8 eigenschappen:] is ten eerste rein, vervolgens vreedzaam, welwillend, voor rede vatbaar, vol barmhartigheid en goede vruchten, onpartijdig en ongeveinsd. 18 En de vrucht van de gerechtigheid wordt in vrede gezaaid voor hen die vrede stichten.” Gerechtigheid is een vrucht van de vreedzaamheid (vrede), die een kenmerk van de wijsheid van boven is.

Waarom moeten we elke dag vragen om wijsheid van God?

We hebben wijsheid nodig in de eindtijd. De grote verdrukking staat voor de deur. De grote verdrukking komt wanneer niemand hem verwacht en volgt op een gruwel die geplaatst gaat worden in Jeruzalem, zoals blijkt uit Mattheüs 14:15-22: “Wanneer gij dan de gruwel der verwoesting, waarvan door de profeet Daniël gesproken is, op de heilige plaats ziet staan (wie het leest, geve er acht op) laten dan wie in Judea zijn, vluchten naar de bergen. Wie op het dak is, ga niet naar beneden om zijn huisraad mede te nemen, en wie in het veld is, kere niet terug om zijn kleed mede te neme. Wee de zwangeren en de zogenden in die dagen. Bid, dat uw vlucht niet in de winter valle en niet op een sabbat. Want er zal dan een grote verdrukking zijn, zoals er niet geweest is van het begin der wereld tot nu toe en ook nooit meer wezen zal.”

De plaatsing van de gruwel der verwoesting zal onmiddellijk worden opgevolgd door een ongekende Grote Verdrukking. In Daniël 12:11 staat een duidelijke referentie naar deze gruwel der verwoesting in de eindtijd: “En van de tijd af dat het dagelijks offer wordt gestaakt en een gruwel wordt opgericht, die verwoesting brengt, zijn het duizend tweehonderd en negentig dagen.” De gruwel der verwoesting is iets verfoeilijks, iets abominabels in de ogen van God.

Deze komt op de heilige plaats in Jeruzalem te staan en ontwijdt Gods heiligdom. Zij die zich te dien dage in Jeruzalem of in Judea bevinden, dienen dan te vluchten naar de bergen. Lukas zegt hierover het volgende in Lukas 21:20-22: “Zodra gij nu Jeruzalem door legerkampen omsingeld ziet, weet dan, dat zijn verwoesting nabij is. Laten dan die in Judea zijn, vluchten naar de bergen, en die binnen de stad zijn, de wijk nemen, en die op het land zijn, er niet binnengaan, want dit zijn de dagen van vergelding, waarin alles wat geschreven is, in vervulling gaat.”

Wat zou er gebeuren als God die dagen van de Grote Verdrukking niet zou inkorten? Mattheus 24:22: “En indien die dagen niet ingekort werden, zou geen vlees behouden worden; doch ter wille van de uitverkorenen zullen die dagen worden ingekort.”
Dit vers geeft duidelijk aan dat het hier gaat om massavernietigingswapens. “Geen vlees behouden” betekent dat al het leven op aarde door deze Grote Verdrukking zou worden vernietigd. Deze ongeëvenaarde verschrikkelijke tijd moet nog aanbreken. Deze verwoesting, wellicht als gevolg van een nucleaire oorlog of nucleair conflict, gaat direct vooraf aan de wederkomst van Christus. Hij keert in die tijd terug om de mensheid van haar ondergang te redden.

In Mattheüs 24:29 zegt Christus wat er daarna plaatsvindt: “Terstond na de verdrukking dier dagen zal de zon verduisterd worden en de maan zal haar glans niet geven en de sterren zullen van de hemel vallen en de machten der hemelen zullen wankelen.”|

Op andere plaatsen in de Bijbel wordt ook gesproken van deze gebeurtenissen, zoals de zon die zwart wordt, de maan rood, sterren die vallen en de hemel die terug zal rollen als een boekrol. Dit zal plaatsvinden voordat de Dag des Heren, een periode van Gods toorn, aanbreekt. Opbaring 6:12-17: “En ik zag, toen Hij het zesde zegel opende, en daar geschiedde een grote aardbeving en de zon werd zwart als een haren zak en de maan werd geheel als bloed. En de sterren des hemels vielen op de aarde, gelijk een vijgeboom zijn wintervijgen laat vallen, wanneer hij door een harde wind geschud wordt. En de hemel week terug als een boekrol, die wordt opgerold, en alle berg en eiland werd van zijn plaats gerukt. En de koningen der aarde en de groten en de oversten over duizend en de rijken en de machtigen en iedere slaaf en vrije verborgen zich in de holen en de rotsen der bergen; en zij zeiden tot de bergen en tot de rotsen: Valt op ons en verbergt ons voor het aangezicht van Hem, die gezeten is op de troon, en voor de toorn van het Lam; want de grote dag van hun toorn is gekomen en wie kan bestaan?”

Joël 2:31 beschrijft dit ook: “De zon zal veranderd worden in duisternis en de maan in bloed, voordat de grote en geduchte dag des HEREN komt.”
Dit alles staat te gebeuren in de eindtijd. Maar wat doen de wijzen in die tijd? In de Bijbel staat een gelijkenis opgetekend over degenen die wijsheid hebben in de eindtijd. Dit is de gelijkenis van de tien maagden. Vijf van de tien maagden waren wijs en namen als gevolg van hun wijsheid olie mee (symbool voor Gods Heilige Geest).

Mattheüs 25:1-13: “Dan zal het Koninkrijk der hemelen gelijk zijn aan tien meisjes [NBG: maagden], die hun lampen namen en op weg gingen, de bruidegom tegemoet. 2 Vijf van hen waren wijs en vijf waren dwaas. 3 Zij die dwaas waren, namen wel hun lampen maar geen olie met zich mee. 4 De wijzen namen met hun lampen ook olie mee in hun kruikjes. 5 Toen de bruidegom uitbleef, werden zij allen slaperig en vielen in slaap. 6 En te middernacht klonk er een geroep: Zie, de bruidegom komt, ga naar buiten, hem tegemoet! 7 Toen stonden al die meisjes op en maakten hun lampen in orde. 8 De dwazen zeiden tegen de wijzen: Geef ons van uw olie, want onze lampen gaan uit. 9 Maar de wijzen antwoordden: In geen geval, anders is er misschien niet genoeg voor ons en u. Ga liever naar de verkopers en koop olie voor uzelf. 10 Toen zij weggingen om olie te kopen, kwam de bruidegom; en zij die gereed waren, gingen met hem naar binnen naar de bruiloft, en de deur werd gesloten. 11 Later kwamen ook de andere meisjes, die zeiden: Heer, heer, doe ons open! 12 Hij antwoordde en zei: Voorwaar, ik zeg u: ik ken u niet. 13 Wees dan waakzaam, want u weet de dag en ook het uur niet waarop de Zoon des mensen komen zal.”

Als we vragen om Gods wijsheid (namelijk de wijsheid die ervoor zorgt dat we olie, oftewel Gods Heilige Geest, meenemen en op peil houden in onze lampen) en we die krijgen, dan voorziet Gods wijsheid in ons ons van olie. En alleen zij die olie hebben, mogen met Christus naar binnen. Daarom is het verstandig dat we elke dag om wijsheid vragen en bidden om een wijs en opmerkzaam hart te verkrijgen om te allen tijde olie in onze kruiken te hebben: oftewel van Gods Heilige Geest voorzien te zijn.

We moeten dus niet alleen God dagelijks om vergeving vragen en onze zonden belijden, maar we moeten ook dagelijks vragen om deze wijsheid die God zonder meer geeft, zonder verwijten. Want daarmee zoeken we Christus, net zoals ook de wijzen uit het Oosten gedaan hebben bij Zijn geboorte. Met de grote verdrukking voor de deur dienen ook wij te allen tijde olie in onze lampen te hebben, net als de wijze maagden!

Met dit artikel hebben we u tot actie hopen te prikkelen om God dagelijks om Zijn wijsheid te vragen. Wijsheid gaat goud, koralen, zilver en edelenstenen te boven, zoals te lezen is in Spreuken 3:14-15: “Want wat zij opbrengt, is beter dan de opbrengst van zilver, wat zij doet gewinnen, is beter dan goud. 15 Zij is kostbaarder dan koralen, al wat gij kunt begeren, kan haar niet evenaren.” Sefanja 2:3 zegt: “Zoekt de Here, alle ootmoedigen des lands, gij die Zijn verordening volbrengt. Zoekt gerechtigheid, zoekt ootmoed, misschien zult gij geborgen worden op de dag van de toorn des Heren.”

In deze jachtige tijden is het heel makkelijk om minder aandacht te besteden aan het zoeken van God en het bidden tot God. Aan alles is dat te merken. Hoe drukker we zijn, hoe vluchtiger het gebedsleven en dat moet niet. Hoe dichter we de eindtijd naderen, hoe meer we behoren te bidden en contact behoren te zoeken met God en Zijn Zoon Jezus Christus om waardig te worden geacht om al deze dingen te ontkomen.
In Lukas 21:34-35 geeft Christus tot slot nog de volgende vermaning: “Ziet toe op uzelf, dat uw hart nimmer bezwaard worde door roes en dronkenschap en zorgen voor levensonderhoud en die dag niet plotseling over u kome als een strik. Want hij zal komen over allen die gezeten zijn op het oppervlak der ganse aarde.”

Bekijk ook onze videos op YouTube.