Als God ons roept en we onze roeping aanvaarden, beginnen we aan een reis waarin we anders (moeten) denken dan voorheen. We worden ons bewust van het bestaan van de levende God met Wie we kunnen spreken en met Wie we een relatie kunnen hebben. We worden ons bewust van wie wij zijn. Dan nemen we verantwoordelijkheid voor ons leven. We hebben de vrije wil om keuzes te maken en de dingen anders te doen. Geen enkele andere fysieke levensvorm heeft dit vermogen.
Vanaf het begin van Zijn publieke optreden sprak Jezus over het liefhebben van iedereen die ons haat en misbruikt, en het liefhebben van onze vijanden. In de Bergrede gaf Hij Zijn toehoorders “huiswerk” om vergeving in de praktijk te brengen: “Maar Ik zeg u: Heb uw vijanden lief; zegen hen die u vervloeken; doe goed aan hen die u haten; en bid voor hen die u beledigen en u vervolgen” (Mattheüs 5:44).
In dezelfde boodschap leerde Jezus Zijn toehoorders bidden: “En vergeef ons onze schulden, zoals ook wij onze schuldenaren vergeven” (Mattheüs 6:12). Hij benadrukte dit punt kort na het geven van het modelgebed: “Want als u de mensen hun overtredingen vergeeft, zal uw hemelse Vader u ook vergeven. Maar als u de mensen hun overtredingen niet vergeeft, zal uw Vader uw overtredingen ook niet vergeven” (verzen 14-15).
Dit is een beslissende, indringende stap op weg naar innerlijke vrede. We moeten vergeven, wat betekent dat we niet langer boos of wrokkig op iemand zijn vanwege een overtreding, een fout of een vergissing. Vergeven is niet zomaar iets goeds om te doen of een goede persoonlijke kwaliteit. Het is een plateau dat we bereiken en volhouden met een wijd open bewustzijn en vastberadenheid. Dit bevrijdt onze geest uiteindelijk van schuld, schaamte en verwijten die ons ervan weerhouden innerlijke vrede te ervaren.
Ieder van ons is wel eens gekwetst door de acties of woorden van een ander. Wraak wordt vaak genomen op degenen die het dichtst bij iemand staan. Het kan gaan om kritiek, verraad, misverstanden en zelfs goedbedoelde gedachten die desondanks aanstoot, woede en pijn veroorzaken. Het kan zelfbescherming zijn vanuit een reflex. Als deze gevoelens niet worden aangepakt, kunnen ze groter en groter worden, opgeblazen worden tot ver voorbij hun oorspronkelijke onbeduidendheid, totdat ze ons verteren. Vergeving bevrijdt ons van deze last.
In de regel is de vermeende dader niet de enige die lijdt. Ook degene die onvergevingsgezind blijft, lijdt. Het doet me verdriet als ik zie dat mensen soms jarenlang diepe wrok koesteren vanwege beledigingen en daden. Ze kunnen er maar niet overheen komen en hebben misschien het gevoel dat loslaten minimaliseert wat er is gebeurd.
Maar vergeving verzacht het onrecht niet dat is aangedaan. Het bevrijdt ons juist uit de greep van de alles verterende gedachten van onrecht. Laten we altijd onthouden wat Jezus doorstond toen Hij ervoor koos om de schuld te betalen die wij vanwege onze zonden op ons hadden geladen. En toen Hij gedood werd om te betalen voor de zonden van ieder van ons, zei Hij: “Vader vergeef het hun, want zij weten niet wat zij doen.”
